Do czego służy metoda 5S?

Metoda 5S to jedno z narzędzi stosowanych w Lean Manufacturing i Lean Management. Dotyczy odpowiedniego organizowania środowiska pracy, a także rozwijania kultury organizacyjnej oraz poprawy stabilności procesów zachodzących w danej organizacji. Narzędzie może być wykorzystywane w przedsiębiorstwach produkcyjnych oraz usługowych. Wdrożenie metody 5S jest podstawą do realizacji dalszych działań z zakresu koncepcji Kaizen.

Początkowo metoda 5S była stosowana w Japonii, obecnie zyskuje popularność również w innych krajach. Jej nazwa pochodzi od pierwszych liter pięciu japońskich słów, które określają kolejne etapy wprowadzania metody w życie.

System 5S – co to jest i jak się dzieli?

Seiri

Pierwszym pojęciem ważnym w metodzie 5S jest „Seiri”, czyli selekcja, w tym przypadku przedmiotów na miejscu pracy. W trakcie porządkowania należy przyjrzeć się otoczeniu oraz podzielić znajdujące się w nim przedmioty na przydatne, niepotrzebne i prawdopodobnie potrzebne w najbliższym czasie. Obiekty należy oznaczyć czerwonymi etykietami, która ułatwiają podjęcie decyzji. Należy również zastanowić się, które obiekty są przydatne, ale stosowane na tyle rzadko, że można usunąć je ze stanowiska.

Seiton

Kolejnym krokiem jest „Seiton” – słowo to oznacza systematykę. W tej fazie trzeba określić metodę przechowywania narzędzi pracy oraz wybrać najlepsze miejsce do tego celu. W tym przypadku korzyścią jest takie składowanie materiałów, narzędzi i innych obiektów, które ułatwia korzystanie z nich – te najczęściej wykorzystywane powinny być najłatwiej dostępne. Sprzyja to podnoszeniu wydajności oraz funkcjonalności, a także pomaga redukować straty wynikłe z nieporządku w miejscu pracy.

Seiso

Trzecim etapem metody 5S jest „Seiso”, czyli sprzątanie. Stanowiska pracy oraz narzędzia i urządzenia powinny być utrzymane w czystości – należy z nich usunąć wszelkie zanieczyszczenia. Sprzątanie umożliwia utrzymanie urządzeń w dobrym stanie i wykrycie ewentualnych awarii. Pierwsze sprzątanie obszaru pracy zazwyczaj trwa najdłużej, ale dzięki temu późniejsze zabiegi zajmują mniej czasu.

Seiketsu

Czwarta faza metody 5 S to „Seiketsu” – schludność, standaryzacja. Na tym etapie stanowisko pracy jest pozbawione niepotrzebnych obiektów, przydatne przedmioty są odpowiednio ułożone, a całość jest czysta i uporządkowana. Etap ten polega na utrzymaniu takiego stanu, między innymi poprzez tworzenie planów i przeprowadzanie inspekcji. W praktyce czwarta faza to codzienne przestrzeganie 3 wcześniejszych zasad.

Shitsuke

Ostatnim elementem metody 5S jest „Shitsuke”, co oznacza samodyscyplinę. Zrobione wcześniej kroki są punktem wyjścia do sytuacji, w której miejsce pracy będzie zawsze schludne i uporządkowane. Wymaga to samodyscypliny, ale także ciągłego doskonalenia oraz poszukiwania rozwiązań, które poprawią komfort i wydajność pracy.