Monotonia pracy na stanowisku biurowym
Zanim zajmiemy się krótkim omówieniem zagadnienia monotonii pracy na stanowisku biurowym, przedstawimy różnicę pomiędzy warunkami uciążliwymi a szkodliwymi w procesie pracy.
Terminy „czynnik uciążliwy” oraz „czynnik szkodliwy” zostały zdefiniowane w Polskiej Normie PN-N-18004:2001: System zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Wytyczne.
Wstęp – czynniki szkodliwe a uciążliwe w pracy
Zgodnie z normą czynnik uciążliwy to czynnik, którego oddziaływanie na pracującego może spowodować złe samopoczucie lub nadmierne zmęczenie nie prowadząc do trwałego pogorszenia stanu zdrowia człowieka. Mimo to warto pamiętać, że długotrwała lub bardzo intensywna ekspozycja na czynnik uciążliwy może sprawić, że z czasem zmieni się on w czynnik szkodliwy.
Z kolei czynnikiem szkodliwym jest taki, którego oddziaływanie na pracującego prowadzi lub może prowadzić do schorzenia.
W przypadku czynników szkodliwych określono ich najwyższe dopuszczalne natężenia (dla czynników fizycznych) i stężenia (dla czynników chemicznych).
Monotonia w pracy biurowej
W świetle powyższych informacji łatwo zauważyć, że monotonia pracy, w tym również na stanowisku biurowym, jest czynnikiem uciążliwym. Nie musi ona prowadzić bezpośrednio do wypadków przy pracy, ale z pewnością utrudnia zachowanie czujności, obniża aktywność i zwiększa ryzyko popełnienia błędu.
Co to jest monotonia?
Przyjmuje się, że monotonią jest stan zredukowanej aktywności będący efektem długotrwałego oraz powtarzalnego wykonywania jakiejś czynności. Monotonia pojawia się zarówno w sytuacji braku aktywności fizycznej (na przykład długotrwała obserwacja drogi przez kierowcę jadącego samochodem ciężarowym), jak i podczas powtarzalnej aktywności (na przykład podczas pakowania towarów przy taśmie produkcyjnej). Jej objawami mogą być spadek wydajności, uwagi i efektywności, zniechęcenie, senność czy nuda.
Do czego prowadzi monotonia w pracy?
Co więcej, tak rozumiana monotonia w miejscu pracy może nieść ze sobą również negatywne skutki dla zdrowia fizycznego. Związane są one głównie z utrzymywaniem stałej pozycji ciała, bólami mięśni i stawów czy przeciążeniem niektórych partii ciała, na przykład pleców. W tym kontekście monotonia przestaje być czynnikiem uciążliwym, a może zostać uznana za czynnik szkodliwy.
W jaki sposób można zapobiegać monotonii w pracy?
Jest wiele sposobów na przeciwdziałanie monotonii pracy na stanowisku biurowym. Można wprowadzić przerwy w pracy, rotację lub zadania naprzemienne, odpowiednio dobrać pracowników do powierzonych zadań czy zreorganizować pracę. Warto jedynie pamiętać, żeby wszystkie tego rodzaju zmiany przeprowadzać po konsultacji z pracownikami, a jeśli w zakładzie pracy funkcjonują związki zawodowe – ze związkami.
