Czego dotyczy norma ISO 14001?
Jaki jest cel normy środowiskowej ISO 14001?
W normie ISO 14001 Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna zawarła wymagania dotyczące systemu zarządzania środowiskiem. Głównym celem regulacji ISO 14001 jest wspieranie wysiłków na rzecz ochrony środowiska i przeciwdziałania zanieczyszczeniom, podejmowanych w myśl idei zrównoważonego rozwoju. Norma dostarcza organizacjom (przedsiębiorstwom i instytucjom) wskazówek do zaprojektowania skutecznego systemu zarządzania środowiskowego, pozwalającego realizować równolegle cele ekonomiczne i środowiskowe.
Struktura normy ISO 14001
Norma ISO 14001 zbudowana została z uwzględnieniem cyklu Deminga, zwanego także cyklem PDCA: zaplanuj (plan), zrealizuj (do), sprawdź (check) i działaj (act). Norma posiada uniwersalny charakter i przeznaczona jest dla wszelkiego typu organizacji, niezależnie od ich wielkości oraz kontekstu społeczno-kulturowego, w którym funkcjonują.
Dwa otwierające normę punkty zawierają informacje ogólne i wprowadzające, trzeci przybliża kluczowe kwestie terminologiczne. Wymagania dotyczące systemu zarządzania środowiskowego zawarte zostały w kolejnych rozdziałach, gdzie zostały pogrupowane tematycznie.
Co zawiera treść ISO 14001?
I tak podrozdział 4.1 wskazuje jakie czynniki zewnętrzne i wewnętrzne istotne dla celu działania organizacji powinny zostać określone, mając na uwadze warunki środowiskowe, które mogą mieć wpływ na organizację. Punkt 4.2 kładzie nacisk na zrozumienie potrzeb oraz wskazanie stron zainteresowanych, istotnych dla SZŚ, a punkt 4.3 konkretyzuje warunki określenia zakresu oraz granic systemu zarządzania środowiskowego. Dalej zawarte zostały regulacje związane z planowaniem SZŚ w organizacji, gdzie w szczególności położono nacisk na konieczność zaangażowania się najwyższego kierownictwa i uwzględnienia spraw ochrony środowiska w planowaniu strategicznym, określeniu ryzyk i szans dla SZŚ, jak i dla środowiska naturalnego, uwzględnieniu aspektów środowiskowych występujących w cyklu życia produktu/usługi.
Jakie wymagania ISO 14001 stawia przed firmą?
Konieczne jest stałe śledzenie wymagań stron zainteresowanych, szczególnie wymagań prawnych i zapewnienie działania zgodnego z nimi. Poza zapewnieniem realizacji programów środowiskowych w codziennych procesach produkcyjnych bądź usługowych, należy zapewnić przestrzegania zasad środowiskowych (kryteria operacyjne), jak i przygotowanie się na wystąpienie sytuacji awaryjnej, uciążliwej do przewidzenia.
Ocena efektów działalności to m.in regularne monitorowanie i analizowanie wskazań monitoringu, wykonywanie okresowych audytów sprawdzających, dokonywania przeglądów systemu zarządzania środowiskowego przez kierownictwo, wdrażania działań korygujących oraz ciągłego doskonalenia środowiskowych efektów działalności.
Zastosowania normy ISO 14001 – kiedy jest wdrażana?
Na koniec zastanówmy się, gdzie norma ISO 14001 znajduje zastosowanie? Na jej implementację decydują się najczęściej przedsiębiorstwa i instytucje, które chcą ustanowić, wdrożyć, utrzymać lub doskonalić system zarządzania środowiskowego bądź też ubiegać się o certyfikację wspomnianego systemu przez zewnętrzną organizację. Norma ISO 14001 służy także przedsiębiorstwom do weryfikacji zgodności własnych działań z ustaloną przez zakład polityką środowiskową. Systemowe podejście do zagadnień związanych ze środowiskiem może stanowić nie tylko świadectwa dobrej organizacji, ale może być także źródłem oszczędności, a nawet dodatkowych zysków.
Niezbędnym warunkiem dla uzyskania certyfikatu jakości ISO 14001 jest spełnienie wszystkich wymagań normy bez żadnych wyjątków, jakie dopuszczalne są choćby w przypadku ubiegania się o standard ISO 9001.
Więcej o ISO 14001 przeczytacie Państwo w naszej zakładce poświęconej szkoleniom ISO 14001.
